SRS Nedir? Ne İşe Yarar?

Hava yastıkları, araçlardaki güvenlik unsurları arasındaki en önemli malzemedir. Şiddetli kaza ve çarpışmalarda ortaya çıkan can kayıplarının önüne geçmede hava yastıkları önemli bir rol oynar. İlk defa 1950’li yıllarda kullanılan bu teknoloji, ilerleyen yıllarda otomotiv sektörünün gelişmesi ile paralel olarak ilerleme kaydetmiştir.

Üretilmeye başlandığı ilk yıllarda, hava lastikleri, sürücü tarafından manuel veya yarı otomatik olarak devreye giriyordu. Günümüze gelindiğinde ise bu sistem tamamen otomatik olarak kaza anında devreye girer. Gelişen güvenlik teknolojileri, araç üzerinde yer alan sensörlerden aldığı sinyalleri eş zamanlı olarak hava yastığına iletme işlevini yerine getirmeyi uygulamaya koymuştur. Böylece olası bir kaza anında milisaniyeler içinde aktif hale gelen hava yastıkları, can güvenliği için vazgeçilmez bir unsur olmuştur.

Yazımızın devamında SRS ne demektir? SRS airbag ne demektir, hava yastığı nasıl çalışır? gibi soruların cevaplarını otomotiv meraklıları için inceledik. İlk sorumuzdan başlayarak, detaylı olarak edindiğimiz bilgileri sizin için derledik.

SRS (Suplementary Restraint System) Nedir?

SRS’nin açılımı Suplementary Restraint System teknolojisinin kısaltmasıdır. Türkçe karşılığı ise ‘İlave Sınırlama Sistemi’ olarak ifade edilebilir.

SRS, aslında bir hava yastığı sistemi olarak açıklanabilir. Ayrıca geleneksel olan 3 noktalı emniyet sistemini hatırlatmak için kullanılır. Hava yastıkları tek başına işe yaramaz. Üç noktalı denilen emniyet sisteminden herhangi birinin arızalı, eksik ya da kullanım dışlı olması güvenlik amacı ile kullanılan sistemin etkinliğini ortadan kaldırır. Bu nedenle hava yastıkları aynı zamanda emniyet kemeri ile birlikte kullanıldığında etkinliğini koruyabilir.

SRS Ne İşe Yarar?

Hemen hemen tüm araçlarda, hava yastıkları benzer şekilde çalışma prensibine sahiptir. SRS sistemi yukarıda da belirttiğimiz gibi emniyet kemeri ile birlikte çalışır. Sert bir çarpışma anında sürücünün göğsünün ve yüz bölgesinin direksiyona çarpıp yaralanmasının önüne geçer.

Gelişen teknoloji ile birlikte sürücünün yanında ön koltukta seyahat eden yolcuların da ön panele çarpmasını önlemek için SRS sistemi kullanılır. Bazı yeni teknoloji araçlarda, yolcu ve sürücü hava yastıklarına ek olarak, arka koltukta oturan yolcular için de hava yastıkları, ayrıca diz, baş hava yastıkları ve yandan gelebilecek darbeleri minimuma indirmek için geliştirilen hava yastıkları vardır.

SRS Çalışma Prensibi Nasıldır?

SRS çalışma sistemi karışık gibi görünebilir ancak oldukça basit bir mekanizması vardır. Yerleşik sensörler araç karoseri üzerinde yer alır. Herhangi bir çarpışma anında hareketleri algılar ve hava yastıkları tetiklenir. Böylece hava yastıkları içinde yer alan ve patlayıcı yük içeren gaz modülü, sensörün verdiği uyarıya milisaniyeler içinde cevap verir. Hava yastıkları bu şekilde açılır. Zaman içerisinde bu teknoloji gelişerek, çarpışma sonucu ortaya çıkan kuvveti kolayca algılayabilen ve ihtiyaca en uygun basınç ile hava yastıklarının şişirilmesini sağlayan bir sisteme dönüştürmüştür.

Hava yastıklarının dolum şiddeti ve çalışma aralığı, sürücü ve yolcuların emniyet kemerlerinin takılı olduğu varsayımına göre dizayn edilir. Bu sistem çarpışma anında vücudun nasıl hareket edeceği ve nasıl kontrol altına alınabileceğini öngörür. Bu sayede hava yastığı işlevini yerine getirebilir. Hava yastıklarının ‘Tamamlayıcı Sınırlama Sistemi (SRS)’ olarak adlandırılmasının nedeni momentumu kontrol eden emniyet kemerleri ile birlikte çalışacak şekilde tasarlanmış olmasındandır. Hava yastıklarının yani SRS sisteminin, emniyet kemeri ile kullanılabilir olması bu nedenle çok önemli bir bilgidir.

SRS Neden Kullanılır?

40 km/s’yi aşan hızlarda yaşanabilecek kazalara karşı alınabilecek en etkili korunma yöntemlerinden biri SRS teknolojisidir. Bu teknoloji sayesinde kaza sırasında hava yastıkları açılır ve emniyet kemeri sıkılır. Her geçen yıl gelişen teknoloji ile birlikte, araçların güvenlik sistemlerine de eklemeler olmuştur. Kaza sonrası oluşabilecek bir yangın ihtimalini ortadan kaldırabilmek için yakıt pompası ve akü bağlantılarını devre dışı bırakan bir sistem de yeni nesil araçlarda bulunur. Aynı zamanda SRS sisteminde, araç her çalıştırıldığında, araç bilgisayarı, sistemin durumunu otomatik olarak kontrol eder.

SRS Işığı Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Aracınızı çalıştırdığınız ilk anda, akü, lastikler, fren, ABS ve motor sistemi gibi parçalar otomatik olarak test edilir. SBS ışığı da gösterge paneli üzerinde yer alır ve diğer uyarı ışıkları gibi yanıp sönebilir. Eğer aracınızda SRS sistemi bulunuyorsa ve hava yastıkları düzgün çalışıyorsa uyarı ışığı kısa süreliğine yanıp söner. Eğer hava yastığı veya ASR sisteminde bir arıza bulunuyorsa SRS ışığı yanar.

SRS Işığını Düzeltebilir miyim?

SRS ışığını düzeltmek için teknik servisten destek alınması gerekir. Çünkü SNR sistemi, patlayıcı yük içeren bir gaz jeneratörü modülü ile bir arada gelir ve bu modül yerinden çıkarılmamalıdır. SRS bağlantılarını ve tüplerini kontrol etmek için multimetre ya da osiloskopun da kullanılmaması gerekir.

Peki SRS sistemi nasıl kontrol edilir? Bu sistemi kontrol edebilmek için üreticiler tarafından özel olarak geliştirilen test cihazları ve bağlantı anahtarları bulunur. Bu nedenle yetkili olmayan hiç kimse SRS sistemine müdahale etmemelidir. Mutlaka bu konuda uzman bir teknik servise danışılmalıdır.

SRS Arızası Nasıl Düzeltilir?

Aracınızda hava yastığı sistemi olması gerektiği gibi çalışmıyorsa, araç bilgisayarı SRS uyarı ışığını otomatik olarak açar. Bu noktada teknik servisten yardım alınmalıdır. Teknik servis, sistem beyninde, gaz modülünde, emniyet kemeri ya da bağlantı parçalarında sorun fark edebilir. Problem anlaşıldığında parçaların değişimi veya onarımı ile SRS sorunu çözülebilir.

Motor Kontrol İkaz Işığı Ne Anlama Gelir?

Motor kontrol ikaz lambası, adından anlaşılacağı üzere motorla ilgili sorunları haber verir. Sarı ve kırmızı renkte yanarak sürücüyü uyarır. Bu renklerin anlamı vardır. Eğer sarı renkte yanıyorsa, egzoz ya da ateşleme ile ilgili bir problem olabilir. Ancak bu sürüşe engel değildir. Yine de elbette sorunun kaynağı bulunup çözme kavuşturulması gerekir.

Motor ikaz lambası kırmızı renkte yanıyorsa bu sorunun ciddi olduğu anlamına gelir. Kırmızı ikaz lambası, ciddi bir motor arızasının habercisidir. Böyle bir durumla karşılaşıldığında araç müsait bir yere çekilmeli ve stop edilmelidir. Kırmızı renkte yanan SRS ikaz lambası ile motor kontrol ikaz lambası karıştırılabilir. Motor ikaz lambası ile emniyet kemeri bağlı yolcu ve yuvarlak hava yastığı ile gösterilen SRS ikaz lambası birbirinden farklı olarak uyarı verir.

SRS Sistemi Sıfırlanabilir mi?

Aracın bilgisayar beynine harici bir yazılım ile ulaşılarak SRS sistemini sıfırlama işlemi yapılabilir. SRS modülünü devre dışı bırakarak veya manuel olarak SRS modülünden sıfırlama yapabilmek de mümkündür. Fakat doğru bir uygulama değildir. Uyarı ışık da kendiliğinden söner.

SRS Işığı Sürüş Esnasında Açılırsa Ne Yapılmalı?

Sürüş esnasında SRS uyarı ışığınız yanarsa, paniğe kapılmanıza gerek yok. Fakat herhangi bir kaza olasılığını göz önüne alarak kısa zamanda bir servise giderek sorunun çözümü için gerekli adımları atmalısınız.

Hava Yastıklarında Bir Sorun Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Hava yastıklarında bir sorun olup olmadığını anlamak güçtür. Çünkü hava yastıkları tek kullanımlık olarak tasarlanmıştır ve kapalı bir sistemdir. Ancak araçların rutin bakımlarında ABS ve hava yastığı gibi güvenlik donanımları kontrol edilmelidir. Hava yastığında bir sorun olup olmadığını anlamak için SRS lambasını kontrol etmek yeterli olur. Eğer ikinci el bir araç alacaksanız, hava yastıklarının durumunu, çalışıp çalışmadığını veya herhangi bir işlem görüp görmediğini öğrenmek için ekspertiz desteği almanız yararlı olur.