Söz konusu araç olduğunda ne işe yaradığı bilinmeyen ancak çok önemli parçalar vardır. Araç bağlamında MAP sensörü nedir ve ne işe yarar gibi sorular da sıklıkla sorulur. Her aracın en ufak parçası bile önemli bir görevi üstlenmektedir.
Araçlar büyük bir sistemdir ve her bir parçası bir yapı taşını oluşturmaktadır. Onlardan bir tanesini dahi sistemden çıkarmak aracın doğru düzgün çalışmamasına neden olabilir. Bu sebeple özellikle araçlara ilgi duyanlar arasında MAP sensörü de mutlaka bilinmelidir. Aracı olanların dışında aracı olmayıp araçlara dair merakı olanların da bilmesi gereken bir konudur. Şimdi mutlak basınç sensörü anlamına gelem MAP sensörü nedir ve nasıl çalışır buna değinelim.
MAP Sensörü Çalışma Prensibi
Araçlardaki emme manifoldundaki emiş gücünü ifade eden MAP yani basınç sensörü önemli bir parçadır. MAP neyin kısaltması olarak sorulacak olursa İngilizceden Manifold Absolute Pressure sözcüğünden geldiğini söyleyebiliriz. Ancak herhangi bir tamirhanede, galeride ya da araç fuarlarında kısaca MAP olarak söz edilmektedir.
Genel olarak MAP sensörü nedir ve çalışma prensibi nedir diye kısa bir tanım yapacak olursak motora binen yükün algılanmasını sağlayan parçacık diyebiliriz. Detayına inecek olursak bu parça vakumlama miktarını tespit etmektedir. Elde ettiği değere göre ise bir sinyal yaymaktadır.
Araçtaki ateşleme ve yakıt enjeksiyon sisteminin ayarlanması için motor kontrol ünitesi sinyalin yaydığı bilgilere ihtiyaç duymaktadır. Yani daha net olmak gerekirse ateşleme adına mutlak basınç sensörü adımına ihtiyaç vardır. Bu sebeple de araç mekanizması içerisinde önemli bir yere sahiptir.
MAP sensörü, emiş hattındaki basınç miktarını ölçtükten hemen sonra ECU olarak bilinen motor kontrol ünitesine sonucu sinyal şeklinde gönderir. Motor kontrol ünitesi dediğimiz sistem ise bu sinyallerden gelen verilere göre ateşleme sistemini ayarlar. Bu sayede araç sağlıklı ve sorunsuz bir şekilde ateşleme yapabilecek kapasiteye ulaşabilir.
MAP Sensörü Özellikleri
Daha önce de altını çizdiğimiz gibi MAP sensörü dediğimiz diğer adıyla harita sensörleri yakıt enjeksiyon sistemleri üzerindeki basıncın kontrol edilmesine yardımcı olurlar. Sensörlerin çalışma prensibi ECU yani motor kontrol ünitesinin okunması ve motorun karşım oranının doğru hesaplanması adına kullanılmaktadır. Şimdi ise MAP yani harita sensörlerinin ne gibi özellikleri var, bunlara bir göz atalım:
- İlk ve en temel özelliği olan emme manifoldundaki basıncın ölçülmesi işlemini gerçekleştirmektedir. Bu basınç okuması ne işe yarar? Bu basınç okumasıyla beraber motorun çalışma koşullarının yerinde olup olmadığı ortaya çıkmaktadır. Yakıt enjeksiyonu ayarlanmasında önemlidir.
- MAP sensörü, motorun farklı hızlarda ancak düzenli bir şekilde çalışmasını kontrol etmektedir. Bunun için hızlı bir tepkimesi söz konusu olur. Frekansın bu tepkisi sensördeki işleme, toplama hızının belirlenmesi adına önemlidir. Biz buna frekans tepkisi diyoruz.
- Sıcaklık hassasiyeti ise MAP sensörü üzerindeki bir diğer önemli konudur. Motorun çalışma hızına bağlı olarak mevzu bahis sensörler hassasiyet göstermektedir. Bu sebeple MAP sensörleri mutlak suretle sıcaklık dalgalanmalarına, iniş çıkışlarına karşı dayanıklı bir yapıda olması beklenmektedir. Bu sayede durum ne olursa olsun doğru bir şekilde ölçüm gerçekleştirme mümkün olabilir.
- Bir diğer konu da çözünürlüktür. Harita (MAP) sensörlerindeki çözünürlük ne demek? Çözünürlük, ölçülmekte olan basınç aralığının ne denli hassas bir durumda olduğunu ortaya koymaktadır. Bu özelliğin doğru bir şekilde çalışması demek yakıt enjeksiyon sisteminin doğru çalışması demek olduğundan son derece önemli bir konudur.
MAP Sensörü Neden Arızalanır?
Elbette diğer tüm araç sistemleri gibi MAP sensörlerinin de arızalanması söz konusu olabilir. Önemli olan bu arızanın neden kaynaklandığının belirlenmesi ve ona göre tedbirlerin alınmasıdır. Bilindiği gibi MAP sensörü yani harita sensörü motorun hava akış hacmi ya da manifoldu emme basıncı hakkında ECU diye kısaltılan motor kontrol ünitesine bilgi aktarır. Ancak bu bilgiler dahilinde ECU’nın motor yakıt enjeksiyonunu ateşlemesi söz konusu olabilir.
MAP sensörü yani harita sensörlerinin arıza çıkarmasının altında pek çok neden yatabilmektedir. Bunlardan bazılarını ele almak gerekirse; yüksek ya da düşük basınç sensörlerde arıza ortaya çıkarabilmektedir. Yani emme manifold basıncı dediğimiz bu basıncın aşırı yükselmesi ya da çok düşmesi basınç arızasına neden olabilir. Bu da MAP sensörünün doğru çalışmasına engel olabilecek bir durumdur.
MAP Sensörü Arıza Belirtileri
Peki, MAP sensörleri arızalandığında bunu nasıl anlayabiliriz? Öncelikle aracınızda birtakım rölanti düzensizliklerini görmeye başlarsınız. Yani daha açık anlatmak gerekirse ateşleme yapmada gecikmeler, araçta titreme gibi fraksiyonlar, devir dalgalanmaları gibi pek çok belirti ortaya çıkabilir. Bu durumda mutlaka bir servisten MAP sensörü için bir destek almanız gerekir.
Harita sensörlerinin arızalandığına işaret eden bir diğer belirti de araçtaki aniden hızlanma ve yavaşlama durumlardır. Bunun nedeni motordaki basınç dengesinin bozulmasıdır. Bu bozulma sebebiyle de araçta kontrol sorunları görülebilir ki bu da oldukça tehlikeli bir durumdur.
Sistemde ateşleme sistemine sinyal gittiğini belirtmiştik. İşte sensörlerin yanış bilgi göndermesi nedeniyle fazla ateşlenme durumu ortaya çıkabilir. Bununla beraber kuru yakıt yakma sorunu da görülebilir. MAP sensörü arıza belirtileri içerisinde ateşleme zamanlamasındaki sorunlar da gösterilebilir.
Yakıt enjeksiyonundaki sorunlara bağlı olarak araçta performans düşüklüğü hissedilir derecelere kadar çıkabilir. Ayrıca depodaki yakıtın hızlı ve fazla bir şekilde tükenmesine de sorun açabilir. Bu da MAP sensörü arıza belirtilerinden bir tanesidir.
Bağlantı hatası da yine MAP sensör arızalarını tetikleyebilecek durumlardan bir tanesidir. Motor kontrol ünitesine bağlı olan harita sensörü araçta ortaya çıkabilecek nem ya da titreşim gibi faktörlerden ötürü arıza çıkabilmektedir. Buna bağlantı hataları denmektedir. Bunun yanında zamanında kontrol edilmediğinden ötürü kirlenme ya da hasarlardan ötürü de MAP sensörü çalışmada aksaklıklar yaşayabilir.
Örneğin karbon birikimi, yağ harita sensörlerinin arızalanmasına neden olabilmektedir. MAP sensöründe elektriksel anlamda da arızalar ortaya çıkabilir. Eğer kablolarında sorun varsa bileşenlerinde problem var demektir ve doğru düzgün çalışmayacaktır. Bu noktada elektriksel arızanın tespiti yapılmalı ve onarımı gerçekleştirilmelidir.
Aracın bujileri yakıt enjeksiyonu sorunları nedeniyle kirlenme yapabilir. Sadece bununla da kalmayabilir, bujilerde arızalar meydana çıkabilmektedir. Yukarıda saydığımız her bir sorun MAP sensörü arızaları belirtilerindendir. Bu sebeple yukarıdaki durumlardan bir ya da birkaçı hissediliyor ise mutlaka tespiti yapılması gereklidir. Bunun için belirtiler dahilinde bir servise aracınızı götürebilir ve kapsamlı bir bakıma sokabilirsiniz. Arızanın hem tespiti hem de onarımı ancak bu şekilde doğru bir şekilde yapılabilecektir.
MAP Sensörünün Arızalanması Araçta Ne Gibi Sorunlar Ortaya Çıkarabilir?
MAP sensörü arızası araçta pek çok olumsuz durumu tetikleyebilir. Aracın performansında herhangi olumsuz bir durum çıkmaması için harita sensörü arızalarının hızlıca giderilmesi gerekmektedir. Özellikle aracın yakıt tüketimindeki hızlanma ciddi bir MAP sensör arızasına işaret edebilir ve hızlı bir şekilde tedbir alınmalıdır. MAP sensörü nedir, neden önemlidir bu şekilde açıklamak mümkündür.
MAP sensör onarımı ise alanında uzman bir servis tarafından yapılmalıdır. Harita sensörleri konusunda uzman bir yetkili servis arıza kaynağını bularak gerekli onarım işlemlerini sırasına göre yapacak ve en sonunda arızanın giderilmesi ile birlikte aracı sizlere teslim edecektir.
Bir yanıt yazın