Engelli Bireylerin Araç Alım Hakları

Ülkemizde sıfır araçlarda uygulanan bazı vergiler vardır. Bunlar arasında özellikle ÖTV vergisi %45 ile %225 arasında değişiyor. Bu bazı bireylerin araç alımının zor olmasına neden oluyor. Özellikle engelli bireyler için bu çok zor bir seviye olabilir.

Ancak ülkemizde engelli bireyler için uygulanan bazı haklar vardır. Bunlardan bir tanesine engel raporuna göre ÖTV indirimden yararlanarak araç sahibi olmalarına imkan tanınmasıdır. Bunun yanında MTV muafiyeti uygulaması da bulunuyor.

Engelli aracı almak için sağlanması gereken çok sayıda şart vardır. Bunun için öncellikle engelli bireyin bir tam teşekküllü hastaneden engelli raporu alması gerekiyor. Alınacak engelli raporu yüzdesine göre indirimlerden yararlanabilecek.

%40 Engelli Raporu ile Araç Alım Şartları ve ÖTV İndirim Oranı

Engelli raporu yüzdesi %40 ile 89 arasında değişen bireyler için farklı ÖTV ve KDV indirimleri uygulanıyor. ÖTV indirimi %26,3, KDV indirimi %15,24 olarak uygulanıyor. Bundan yararlanmak isteyen engelli bireyin sağlaması gereken şartlar;

• 18 yaşından büyük olması gerekiyor,
• Engelli olarak kabul edilen bireyin %40 oranında rapora sahip olması gerekiyor,
• Taş teşekküllü bir hastaneye giderek burada muayene olup %40 ile %89 arasında değişen engelli raporlarına sahip olmalıdır.
• Engelli bireyin araç kullanımına engel bir aksam bozukluğu varsa bu raporda “tertibatlı araç kullanır, herhangi bir sorunu yoksa “tertibatlı olmaksızın ÖTV indiriminden faydalanır” şeklinde ibare olması gerekiyor.
• Eğer engelli birey için “otomatik vitesli araç kullanabilir” veya “otomatik vitesli araç kullanamaz” ibareleri yer alması gerekiyor.
• Tamamen engelli birisine göre ayarlanmış bir araç satın alınacaksa en az A veya B sınıfı ehliyete sahip olması gerekiyor.

Engelli bir birey %40-89 raporla araç alacaksa uygulanacak indirim oranları önceden belirlenmiştir. 200 bin TL’lik bir araç 125 bin TL’ye kadar düşecektir. Toplamda ÖTV ve KDV indirimi 75 bin TL olacaktır.

%90 Engelli Raporu ile ÖTV’den Muaf Araç Alım Şartları Nelerdir?

Engelli bireyin raporu %90 ve üzerinde olması durumunda sıfır araçlarda ÖTV’den tamamen muaf tutulacaktır. Ancak yine de ÖTV indiriminden yararlanması için bazı şartların sağlanması önemlidir. Şartlar şu şekildedir;

• Alınacak sağlık raporunun tam teşekküllü bir hastaneden alınması gerekiyor ve ayrıca bu raporun %90 ve üzerinde olması isteniyor.
• Rapor kısmında “ÖTV istisnalı araç kullanabilir” şeklinde ibare olmalıdır.
• 18 yaşından bürün olup olmaması aranmaz, engelli bireyin aile yakınları aracı satın alabilir.
• Aracı alacak kişinin A veya B sınıfı ehliyete sahip olması şartı aranıyor.

18 yaşından büyük olan ve herhangi bir zihinsel engeli olmayan kişi, tüm işlemleri tek başına halledebilir. Ancak 18 yaşından küçük olması durumunda babasına muvafakatname vermesi gerekiyor. 18 yaşından büyük olması ve zihinsel engelli olması durumunda vasi kararına göre işlem yapılabilir.

Engelli Raporu Başvurusu İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Belirtilen şartları sağlamanız halinde engelli raporu için öncelikle başvuru da bulunmanız gerekiyor. Başvuru için gerekli evraklar şu şekildedir;

• Engele sahip bireyin nüfus cüzdanı, fotokopisi ve 5 adet fotoğraf,
• Zihinsel engelli birey için vasi kararı belgesi,
• Engelliler için hazırlanan başvuru formu,
• Engellilik oranını gösteren imzalı ve onaylı muayene belgesi,
• Sağlık Kurulu Raporu başvurusu için hastane tarafından verilen dilekçe gerekiyor.

Engelli Araç Alımı İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?

Engelli araç alımını tamamlamak içinde belirli şartların sağlanması gerekiyor. Bunun için öncelikle istenen bazı evraklar şu şekildedir.

• ÖTV ödeme belgesi (Vergi dairesinden alınması gerekir)
• Engelli bireye ait engel raporu,
• Sürücü belgesi

Engelli Sürücü Ehliyeti Nasıl Alınır?

Engelli bireyler için hazırlanan özel ehliyetler daha önceden kullanılıyordu. 2016 yılında bu kanunda düzenleme yapılmadan önce engelli bir bireyin H sınıfı ehliyet alması isteniyordu. Bunun için artık A veya B sınıfı ehliyet almaları yeterli oluyor.

Bir ehliyet alabilmesi için verilen raporda “sürücü belgesi alabilir” şeklinde bir ibarenin olması gerekiyor. Engelli bireyin sınava girerken kendisine uygun araç ve direksiyon ile birlikte sınava girmesi isteniyor. Yazılı sınav içinde aynı durum geçerlidir. İki sınavda süre ve içerik açısından aynıdır.

ÖTV Muafiyetli Araçlar Hangileridir?

Engelli aracı almak için belirli araç şartlarının üzerine çıkmanıza izin verilmiyor. Öncellikle motor hacmine bakmadan önce aracın vergiler dahil bedelinin 450.000 TL’nin altında olması isteniyor. Bu araçların içine panelvan, otomobil, pick-up, arazi taşıtı, ATV, SW, ATV gibi birçok farklı modeli vardır. Motor hacimlerine göreyse sıralama aşağı da ki şekildedir. Ocak 2023 yılı itibariyle engelli raporuyla araç alma bedeli güncellenecektir. Yeni engelli araç alma bedeli 1.004.000 TL olması beklenmektedir.

• Silindir hacmi 2800 cm3, panelvan, eşya taşımaya mahsus van, pick-up, kapalı kasa bir çok kamyonet vardır.
• Otomobil alacaklar için 1.6 hacme sahip binek otomobiller,
• Silindir hacmi olmaksızın tüm motosikletler alınabilir.

ÖTV İstisnalı Araç Satılabilir mi?

ÖTV istisnasından yararlanarak araç almak isteyenlerin en çok merak ettikleri soru bu aracın satılıp satılamayacağı oluyor. Kanun gereği ÖTV muafiyetine sahip araç 5 yıl boyunca satılamaz şartı ile veriliyor.

Eğer yine de araç satılmak istenirse öncelikle vergi dairesinin çıkardığı ÖTV tutarının ödenmesi gerekiyor. Bu şekilde araç satılması durumunda istenirse tekrar ÖTV muafiyetinden yararlanarak araç alınabilir.

Bazı istisnai durumlarda ÖTV indiriminden 5 yıl dolmadan da yararlanmak mümkündür. Doğal afet ve bir kasa sonucunda araç pert olursa aynı şartlarla alınmasına izin verilir.

MTV Muafiyetinden Nasıl Faydalanılır?

Bir başka vergi olan MTV yani motorlu taşıt vergisi içinde yararlanılmasına izin veriliyor. MTV miktarı aracın motor hacmi, koltuk sayısı, yaşı ve emisyon oranına göre belirlenir. Her yıl 2 taksitle ödenen bu vergi içinde ÖTV’den yararlananlar muafiyet kapsamına alınır. Bu sayede engelli birey ve ailesi ihtiyaçlarını karşılamak için aldıkları bu araç için yüksek bir vergi ödemek zorunda kalmamış olur.